گزارش بانک مرکزی ایران از بودجه سالانه خانوارهای ایرانی نشان می دهد که خانوارهای تهرانی در صدر پردرآمدها قرار دارند و خانوارهای ساکن سیستان و بلوچستان کمترین درآمد را دارند.
گزارش بانک مرکزی بر اساس درآمدهای خانوارها تنظیم شده است و میانگین درآمد خانوارها و هزینه های آنها را در سال گذشته نشان می دهد.
خانوارهای تهرانی به طور میانگین در سال گذشته ۴۰ میلیون و ۳۰۵ هزار تومان درآمد داشتند در حالی که ساکنان سیستان وبلوچستان تنها ۱۵ میلیون و ۵۴۸هزار تومان درآمد داشتند. البته این ارقام اختلاف درآمدی بین افراد فقیر و ثروتمند را نشان نمی دهد بلکه متوسط درآمد همه را در نظر می گیرد.
در میان استانهای ایران، پنج استان درآمدی پائین تر از ۲۰ میلیون تومان در سال دارند. بعد از سیستان و بلوچستان، به ترتیب لرستان با ۱۷ میلیون و ۲۳۷ هزار تومان، هرمزگان با ۱۸ میلیون و ۵۱۸ هزار تومان، خراسان شمالی با ۱۸ میلیون و ۶۶۴ هزار تومان و کرمانشاه با ۱۹ میلیون و ۵۷۴ هزار تومان قرار دارند.
در مقابل پردرآمدترین استانهای ایران، بعد از تهران، آذربایجان شرقی با ۳۳ میلیون و ۱۶۷ هزار تومان و اصفهان با ۳۰ میلیون و ۳۸ هزار تومان هستند. درآمد متوسط خانوارهای ساکن این سه استان بالای ۳۰ میلیون تومان است و درآمد بقیه استانهای کشور بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان سالانه درآمد دارند.
با آنکه تهرانی ها بیشترین درآمد سالانه را دارند اما بیشتر از نیمی از درآمد خود را صرف مسکن، آب و برق و گاز می کنند. خانوارهای تهرانی بیشتر از ۲۱ میلیون تومان از درآمد ۴۰ میلیونی سالانه خود را برای این اقلام می پردازند.
در حالی که ساکنان استان سیستان و بلوچستان که کم درآمدترین استان ایران است، تنها سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان از درآمد ۱۸ میلیونی سالانه خود را صرف مسکن، آب، برق و گاز می کنند.
بعد از تهران، تنها استان البرز است که بیشتر از ۱۱ میلیون تومان درآمد خود را صرف مسکن، آب و برق و گاز می کند و هزینه سالانه خانوارهای ساکن بقیه استانها بابت مسکن و، آب، برق و گاز حدود پنج میلیون تومان است.
هزینه غذا در استانها
نکته جالب در این است که ساکنان تهرانی شش میلیون و ۶۹۰ هزار تومان از درآمد ۴۰ میلیون خود را صرف خوراک می کنند در حالی که ساکنان سیستان و بلوچستان نزدیک به ۹ میلیون از درآمد سالانه خود را برای خرید خوراک اختصاص می دهند.
آمار نشان می دهد که سه استان کشور بیشتر از ده میلیون تومان از درآمد خود را صرف خوراک می کنند. ساکنان استان کهگیلویه و بویر احمد که بیشتر از ۱۳ میلیون تومان از درآمد خود را صرف خوراک می کنند و بعد از آن تنها دو استان ایلام و چهار محال و بختیاری هستند که بیشتر از ۱۱ میلیون تومان از درآمد خود را صرف خوراک می کنند.
بقیه استانها کمتر از ده میلیون تومان از درآمد خود را صرف خوراکی ها و آشامیدنی ها می کنند.
مسکن، آب، برق و گاز و خوراکی ها و آشامیدنی ها مهمترین هزینه های خانوارهای ایرانی را تشکیل می دهد. حمل و نقل، بهداشت و درمان، لوازم خانه، پوشاک و کفش، تفریح، تحصیل و ارتباطات از دیگر هزینه های خانوارهای ایرانی است که در آمار بانک مرکزی محاسبه شده است.
در گزارش بانک مرکزی بین درآمد و هزینه خانوارهای ایرانی فاصله زیادی وجود دارد و هزینه خانوارها بسیار بیشتر از میانگین درآمد آنهاست و دلیلی برای این فاصله ارائه نشده است. در برخی از استانها فاصله درآمد و هزینه خانوارها به ده میلیون تومان در سال هم می رسد. یعنی به طور متوسط، هر خانوار در سال ده میلیون تومان بیشتر از درآمدش خرج می کند.
با توجه به شرایط اقتصادی خانوارهای ایرانی، دولت علاوه بر پرداخت یارانه برای برخی کالاها، در مواردی به توزیع سبد کالا نیز مبادرت کرده و هدف از آن را نگرانی در مورد سوء تغذیه خانوارهای کم درآمد عنوان کرده است.
