دریاچه "تاق‌بستان" یک شبه خشکید

دریاچه‌ای که در مقابل آثار تاریخی تاق‌بستان کرمانشاه قرار دارد، به طرز عجیبی یک‌شبه خشکید.
 
به گزارش ایسنا، دریاچه تاق بستان که تا چندی پیش پر از آب بود و قایقی کوچک در کنارش پهلو گرفته بود و مرغابیان در آن شنا می کردند، به صورتی بسیار عجیب و به یکباره در مدت زمان کمتر از 24 ساعت کاملا خشکید.
 
در حال حاضر شرایط این دریاچه به گونه‌ای است که حتی اندکی آب هم در آن دیده نمی شود.
 
علیرضا مرادی بیستونی، مدیر پایگاه میراث فرهنگی تاق بستان در این باره اظهارکرد: روز چهارشنبه همین هفته این دریاچه پُر از آب بود، اما به یکباره در روز پنجشنبه دریاچه تاق بستان خشکید.
 
وی ادامه داد: چنین موردی تاکنون برای آب این دریاچه هرگز رخ نداده بود.
 
این مقام مسئول در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: این مورد را هرگز نمی‌توانیم به حساب خشکسالی بگذاریم، چراکه اگر به خاطر خشکسالی بود باید در طول یک مدت زمان حداقل دو هفته تا یک ماهه آب آن می خشکید، نه اینکه یک شبه تمام آب آن بخشکد.
 
مرادی بیستونی تصریح کرد: تحقیقات کارشناسان ما برای پی بردن به علت اصلی خشکیدن یک‌شبه دریاچه تاق بستان همچنان ادامه دارد، اما به احتمال قریب به یقین حفر چاه‌های عمیق در اطراف آن علت اصلی خشکیدن این دریاچه باشد.
 
سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان کرمانشاه اظهارکرد: دریاچه تاق بستان علاوه بر اینکه یک دریاچه طبیعی است، به علت همجواری با آثار ارزشمند و تاریخی تاق بستان دارای ارزش دوچندانی است.
 
مدیر روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه نیز با تایید خشک شدن ناگهانی چشمه تاقبستان، گفت: احتمالا این اتفاق یک دلیل طبیعی دارد که باید بیشتر بررسی شود، اما قطعا ارتباطی با حفر چاه در حاشیه تاقبستان ندارد.
 
محمد حسین ایزدی اظهار کرد: متاسفانه آب چشمه تاقبستان ناگهانی و یک شبه خشک شد و دلیل آن هنوز به طور کامل مشخص نیست و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
 
وی با بیان اینکه این چشمه از زیر کوه می‌جوشد و آب آن از برف و بارانی که بر کوه می‌بارد تامین می‌شود، تصریح کرد: به نظر می‌رسد کمبود بارندگی باعث خشک شدن این چشمه شده، اما اینکه چرا این اتفاق ناگهانی رخ داده جای بررسی دارد.
 
به گفته این مسئول این موضوع هیچ ارتباطی با حفر چاه مجاز و غیرمجاز در حاشیه تاقبستان ندارد، زیرا سرچشمه این آب از دل کوه است.
 
مدیر روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه گفت: تا ظهر امروز نتیجه بررسی‌ها مشخص خواهد شد و به اطلاع مردم می‌رسد.
 
ایزدی ادامه داد: در گذشته از آب این دریاچه به عنوان کمکی برای تامین آب شرب کرمانشاه استفاده می‌شد، اما با ورود آب سدگاوشان و چاه‌های میان دربند دیگر از آب آن استفاده نمی‌شود و مشکلی برای تامین آب شرب شهر ایجاد نخواهد شد و تنها ممکن است برای تامین آب روستای تاقبستان که در آن نزدیکی قرار دارد مشکل ایجاد شود.

معاوضه «گردنه حیران» با ویلا!

«مدتی است دیگر کسی برای گرفتن استعلام مراجعه نمی‌کند. زمین‌خواری رو به گسترش است و هر روز بخش‌هایی از جنگل و کوه‌های صخره‌ای بلعیده می‌شود، گردنه شبیه شهرک ویلایی شده و منظر طبیعی آن از بین رفته است. دیگر از حیرانی در «گردنه‌ حیران» خبری نیست.»

به گزارش ایسنا، گردنه‌ی حیران آخرین منطقه حفاظتی استان گیلان است که بر اساس ضوابط و قوانین موجود برای هر گونه ساخت و ساز در آن باید از سه اداره منابع طبیعی، محیط زیست و میراث فرهنگی و گردشگری این استان استعلام دریافت شود؛ اما معاون گردشگری گیلان می‌گوید: «مدتی است استعلامی نمی‌آید، ولی ساخت و سازها انجام می‌شود!»

زمین‌خواری‌ها در گردنه حیران و مشخصا روستای هدف گردشگری حیران و بیشتر با انگیزه ویلاسازی در حال گسترش است، چند سالی می‌شود به بهانه تعریض جاده نیز کارخانه شن و ماسه شروع به بلعیدن طبیعت و صخره‌های حیران کرده است، با این همه واکنش‌ها درباره آنچه در حال وقوع است چندان صریح نبوده، حرف‌هایی که تا به حال گفته شده بیشتر شبیه دادنِ یک هشدار لفظی است تا عمل به یک اقدام جدی.

سروصدای زمین‌خواری در گردنه حیران و روستای حیران از سال 1390 بلند شد، اما تا امروز حرکت اساسی برای جلوگیری و یا کنترل آن صورت نگرفته است.

خداکرم جلالی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری یعنی مسؤول یکی از همان سه بخشی که استعلام ساخت و سازها از حوزه‌ی استحفاظی‌اش صادر می‌شود، گفته است: ساخت ویلاها در گردنه حیران، سیر قانونی خود را طی نکرده است. اگر این ساختمان‌ها از کمیسیون ماده یک قانون حفظ اراضی و زراعی مجوز نداشته باشند، تخریب خواهند شد.

طبق اظهارات جلالی، هر گونه ساخت و ساز و تغییر کاربری در اراضی زراعی، باغی و منابع طبیعی ممنوع است، برای همین هم با وزارت کشور هماهنگی شده و وزیر دستور داده صدور هر گونه مجوز ساخت در جنگل‌ها و مراتع توسط بخشداری‌ها و شهرداری‌ها ممنوع شود.

ویلاهای ساخته شده و همچنین کارخانه شن و ماسه در حوزه استحفاظی استان گیلان است، اما وسعت تخریب‌ها و زمین‌خواری‌ها در گردنه حیران به حدی بوده که حتا امام جمعه اردبیل هم واکنش داشته و هشدار داده است.

آیت‌الله سیدحسن عاملی با ابراز نگرانی نسبت به تاراج منطقه حیران و تخریب آن گفته که برای حفاظت و حراست از این منطقه و همچنین جلوگیری از تخریب‌ها و نابودی در این منطقه به مسؤولان دو استان اردبیل و گیلان هشدار داده و اعلام کرده که دستگاه‌های قضایی و نیروی انتظامی هر دو استان باید به این موضوع وارد شوند.

ظاهرا این هشدارها تاکنون راه به جایی نبرده و زمین‌خواری در گردنه حیران بدون کنترل و با انگیزه‌هایی چون تعرض جاده و ویلاسازی ادامه دارد.

حمیدرضا آذرپور معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان به ایسنا می‌گوید: چهره اصلی گردنه حیران تخریب شده و اگر به همین منوال پیش رود، منظر طبیعی آن نیز از بین می‌رود.

وی ادامه می‌دهد: معمولا از بخشداری و یا استاندارد متقاضیان ساخت و ساز برای گرفتن استعلام به اداره میراث فرهنگی و گردشگری آستارا مراجعه می‌کردند، اما اطلاع دارم که مدتی است دیگر استعلامی از ما نمی‌گیرند و خودشان رأسا برای ساخت و ساز اقدام می‌کنند که این اشتباه است.

اگرچه او می‌گوید: در این ساخت و سازها محوطه یا بنایی تاریخی تخریب نشده است؛ اما در عین حال تأکید می‌کند که یکدستی طبیعت در این گردنه‌ی زیبا به عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری در شمال کشور از بین رفته و اگر این بی‌توجهی ادامه داشته باشد بزودی فقط ویلا در این منطقه دیده می‌شود.

تمرکز اصلی این زمین‌خواری برای ساخت ویلا در روستای هدف گردشگری حیران است، روستایی که گفته می‌شود در چند سال اخیر جمعیت اسکان موقت آن به هفت برابر رسیده است. جمعیت ثابت این روستا 300 نفر است درحالی که در فصل گرما به بیش از دو هزار نفر می‌رسد.

طرح جیره‌بندی آب در برخی شهرها

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

هفته «صرفه‌جویی در مصرف آب» را در حالی از اول تیرماه شروع کردیم که متأسفانه به دلیل گرمای شدید، ادامه خشکسالی، برداشت‌های بی‌رویه و رعایت نشدن الگوی مصرف آب از سوی مردم، شاهد مشکلات و جیره ‌بندی این مایع حیاتی در بیشتر نقاط کشورهستیم.

به گزارش ایران، اخیراً «اسماعیل نجار» معاون وزیر کشور و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور درهمایش ملی فضای سبز کم آب در کاشان اعلام کرد که 520 شهر کشور با بحران کمبود آب آشامیدنی مواجه است، اما آن‌طور که به نظر می‌رسد، این وضعیت بدتر شده و از شرایط بحران به جیره ‌بندی آب در برخی از شهرها رسیده است. این در حالی است که «رضا راعی» مدیر دفتر مطالعات مدیریت منابع آب ایران هم چند روز پیش گفت که هیچ یک از استان‌های کشور در وضعیت طبیعی آبی نیستند. راعی، ۱۰ استان ایلام، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سیستان و بلوچستان، قزوین، ‌کرمان، کرمانشاه، یزد و ‌کهگیلویه و بویراحمد را با تنش شدید آبی عنوان کرد و افزود: از ۳۱ استان، ۲۳ استان کاهش بارش داشته‌ و همچنین ورودی آب به سدها ۱۷ درصد و خروجی آب از سدها ۵ درصد نیز نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و دیگر زمان آن رسیده که با مشترکان پرمصرف و غیرمجاز درشبکه آبرسانی برخورد جدی شود.

درست است که طی 2 دهه گذشته معضل خشکسالی گریبانگیر کشورمان شده و بواسطه تغییر اقلیم در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین، ایران با بحران آب دست و پنجه نرم می‌کند، اما دلیل نمی‌شود که ما در مصرف آب صرفه‌جویی نکرده و روز به روز شاهد افزایش کمبود آب و مشکلات ناشی از آن باشیم.

  بحران کم آبی در 14 شهر فارس

«محمدعلی قلندری» مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب فارس در این خصوص با اشاره به اینکه بحران کم آبی در 14 شهر این استان وجود دارد و در 2 شهر نیز آب جیره ‌بندی شده است، تصریح کرد: بخش‌هایی از شهرهای فسا و شهر «قطرویه» نی ریز اکنون در ساعاتی از روز با نوبت ‌بندی آب روبه رو است و در صورتی که مدیریت مصرف بهینه اعمال نشود در سایر شهرهای بحرانی نیز مجبور به نوبت ‌بندی آب هستیم. شهرهای فسا، خرامه، جهرم، کوار، داراب، فراشبند، وراوی، بنارویه، سوریان، کوهنجان، مرودشت، قطرویه و زرین دشت اکنون با بحران جدی کم آبی روبه رو است. در برخی از شهرهای فارس مانند جهرم نیز به علت برداشت‌های بی‌رویه سطح آب‌های زیر زمینی به ژرفای 500 متر رسیده است. وی با یادآوری این نکته که متأسفانه هنوز در برخی از نقاط استان شاهد مزارع بزرگ شلتوک حتی در دشت‌های ممنوعه هستیم، گفت: اکنون چهار برابر شرایط بحرانی آب در فارس مصرف می‌شود.

  بندرعباس، بحرانی‌ترین شهر کشور در حوزه آب

«جاسم جادری»استاندارهرمزگان نیزبا بیان اینکه شهر بندرعباس بحرانی‌ترین شهر کشور در حوزه آب آشامیدنی است، افزود: در ماه‌های اخیر 11 میلیارد تومان برای تأمین آب بندرعباس اختصاص داده شده و وزارت نیرو تاکنون برای رفع بحران آبی این شهر یک ریال هم به این استان کمک نکرده است. متأسفیم که آب باقیمانده در پشت سد میناب را نمی‌توانیم به باغ‌های در حال خشک شدن میناب اختصاص دهیم. این مقام مسئول به اجرای طرح اضطراری تأمین آب آشامیدنی بندرعباس و بندرخمیر از بخش و دشت‌های شمالی بندرعباس اشاره کرد و یادآورشد: طرح اضطراری آب‌رسانی از چاه‌های پایین دست سد «شمیل و نیان»، طرحی کمکی است که با هدف تأمین و جبران کمبود آب شبکه آشامیدنی بندرعباس اجرایی شده است.

جادری خواستار برخورد با مشترکان پرمصرف و غیرمجاز درشبکه آبرسانی بندرعباس و سایر شهرهای استان شد و افزود: باید به سمت بهبود و بهسازی شبکه آبرسانی، توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها و تغییر الگوهای کشت و آبیاری در سطح استان با هدف کاهش مصرف باشیم. هرمزگان از نظر برخورداری از بارش‌ها در رده آخر جدول کشوری قرار دارد و این در حالی است که امسال نسبت به سال گذشته میزان بارندگی‌ها در این استان با کاهش 65 درصدی روبه‌رو بوده است.

«حسن پیشوایی» پژوهشگر و محقق حیات وحش هرمزگان هم گفت: در پی بحران وضعیت منابع آب و شدت گرفتن گرمای هوا، برخی گونه‌های در معرض خطر برای رفع تشنگی به نواحی مسکونی پناه آورده‌اند که خطرات بسیاری بقای این گونه‌ها را تهدید می‌کند.

  تهیه طرح جامع خطرپذیری درالبرز

«ابوالقاسم باقری» مدیرکل بحران استانداری البرز هم با اشاره به اینکه با وجود بارش‌های بسیاری که در استان داشتیم، اما هنوز مشکل کم آبی رفع نشده است، اظهار داشت: با طرح جامع خطرپذیری در البرز نقشه راهی برای اجرای طرح‌های استفاده بهینه از آب و طریقه درست مصرف کردن آب شرب را می‌توان تهیه کرد.

آبیاری با آب شور

درهمین حال، «ناصر طهماسبی‎پور»، عضو هیأت علمی دانشگاه لرستان با بیان اینکه می‎توان از آب شور برای آبیاری استفاده کرد، افزود: از آب شور می‎توان برای گیاهان مقاوم و درختانی که به‌عنوان بادشکن غرس شده، استفاده کرد. گرچه طول عمر درختان با افزایش شوری کاهش می‎یابد، لیکن گونه‎های مختلف گیاهی با همدیگر اختلافاتی از نظر مقاومت به شوری دارند.
وی خاطرنشان کرد: مقدار زیادی فاضلاب شهری در مناطق خشک و نیمه خشک در دسترس است. می‎توان با تصفیه‌ جزئی از این فاضلاب‎ها برای طرح‎های فضای سبز و آبیاری جهت گیاهانی که استفاده خوراکی ندارند، استفاده کرد. مصرف این آب‌ها برای آبیاری درختان چوب‎ده و گیاهان صنعتی مانند روناس و پنبه مفید است.

  تنش آبی در۶ شهر کهگیلویه و بویراحمد

«سید علی لدنی نژاد»، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: 6 شهر یاسوج، سوق، مادوان، لیکک، دهدشت و چیتاب در این استان در وضعیت تنش آبی قرار دارند که در صورت مدیریت نکردن صحیح و مصرف بهینه با بحران مواجه می‌شوند. این استان در سال زراعی جاری با کاهش بارش مواجه بوده و همین مسأله موجب کاهش شدید منابع آبی شده است. وی مصرف بی‌رویه را از دیگر مشکلات بخش آب در کهگیلویه و بویراحمد دانست و افزود: سرانه مصرف آب در این استان بیش از میانگین کشوری است. مصرف سرانه آب در طول شبانه روز در کهگیلویه و بویراحمد ۱۵۰ تا ۱۸۰ لیتر است که نسبت به میانگین سرانه کشوری بالاتر است.

  جیره‌بندی آب در 11 روستای خمین

آب در 11 روستای شهرستان خمین در استان مرکزی جیره‌بندی شده است.
«سید مهدی ساداتی»، فرماندار خمین در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به بحران جدی آب در این شهرستان و روستاهای آن گفت: درحال حاضر 18 روستا در شهرستان با مشکل جدی کمبود آب مواجه هستند.وی با بیان اینکه این شهرستان 121 روستای تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب دارد، افزود: در حال حاضر 7 روستا با تانکر آبرسانی می‌شود و در 11 روستا نیز آب جیره‌بندی شده و مسلما این تعداد روستا و مشکل آن ها در حوزه آب روند افزایشی  خواهد داشت.