یادگاری‌نویسی، این‌بار روی دیوار آرامگاه صائب تبریزی

یادگاری‌نویسی، این‌بار روی دیوار آرامگاه صائب تبریزی 1

خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران سرویس: میراث و گردشگری یکی از نشانه‌های بی‌توجهی مردم به اهمیت میراث فرهنگی خویش، تأثیرات مخربی است که به دور از چشم ناظران دولتی بر آثار تاریخی می‌گذارند. یک نمونه‌ی کوچک اما مهم از این تخریب‌ها، یادگاری‌نویسی بر سر و روی میراث فرهنگی است. به گزارش خبرگزاری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این مطلب بخشی از گزارشی است که به قلم شاهین سپنتا - عضو انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان اصفهان - در پایگاه اینترنتی ایران‌نامه منتشر شده و در آن آمده است: گزارش‌های نگران‌کننده‌ای که این روزها از وضعیت میراث فرهنگی ایران منتشر می‌شود، بازگوکننده‌ی بی توجهی مسؤولان نسبت به تخریب آثار تاریخی همچون پل‌ها، خانه‌های تاریخی، معابد و مساجد، کاخ‌ها، باغ‌ها و ... است. برچیدن نمادهای ملی توسط برخی نهادها نیز مدتی است که به این سیاهه افزوده شده و در سرخط خبرها قرار دارد. اما آن‌چه که کم‌تر به آن پرداخته می‌شود، سهم مردم در این تخریب‌هاست. اگرچه مردم شبانه با بولدزر به جان آثار تاریخی نمی‌افتند و یا با حکم و بدون حکم، تندیس نمادهای ملی را تکه تکه نمی‌کنند و یا به اسم پروژه‌های توسعه و عمران شهری، آثار تاریخی را تخریب نمی‌کنند؛ اما سکوت و بی‌تفاوت گذشتن از کنار این ‌تخریب‌ها و گاه همراهی با نهادهای مرتبط، بر سهم مردم در گسترش دامنه‌ی این تخریب‌ها می‌افزاید. یکی از نشانه‌های بی‌توجهی مردم به اهمیت میراث فرهنگی خویش، تأثیرات مخربی است که به دور از چشم ناظران دولتی بر آثار تاریخی می‌گذارند. یک نمونه کوچک اما مهم از این تخریب‌ها، یادگاری‌نویسی بر سر و روی میراث فرهنگی است. نویسنده یادداشت در ادامه‌ی این مطلب با اشاره به انتشار گزارش‌هایی از یادگاری‌نویسی بر روی آثار تاریخی مانند؛ سنگ‌نگاره‌های تخت جمشید، سی و سه پل، آرامگاه حافظ، پل خواجو، دیوارهای موزه سنندج، کاخ آپادانای شوش و پل دزفول در رسانه‌های مختلف، آورده است: این‌بار یکی از دوستداران میراث فرهنگی با اندوه فراوان تصاویری از یادگاری‌نویسی بر دیوارهای آرامگاه صائب تبریزی، بزرگ‌ترین غزل‌سرای دوره صفوی، را در خیابان صائب اصفهان برای آگاهی دوستداران میراث فرهنگی به ایران‌نامه سپرده است. انگیزه‌های یادگاری‌نویسی او در ادامه‌ی مطلب خود نوشته است: برخی از پژوهشگران تمایل انسان‌ها به یادگاری‌نویسی را نشانه میل به جاودانه شدن می‌دانند و برخی هم آن را به تمایلات دیگر همچون تخلیه هیجانات درونی، جلب توجه و شهرت‌طلبی، هوس‌های زودگذر و ... مربوط می‌دانند. این کار از دوران کودکی و با یادگاری‌نویسی روی کتاب درسی، نیمکت مدرسه، صندلی اتوبوس، و باجه تلفن آغاز شده و با نوشتن روی دیوار همسایه، تنه درخت، سرویس‌های بهداشتی، بناهای تاریخی و .. ادامه می‌یابد. ریشه این عمل در هر کدام از این تمایلات که باشد، نباید فراموش کنیم که این تمایلات فطری هستند و بخشی از وجود انسان را تشکیل می‌دهند؛ اما نکته مهم، انحراف این تمایلات در مسیر مخرب و آسیب رسان به محیط اطراف اعم از میراث فرهنگی است که برای این بداخلاقی که گاه بیمارگونه می‌شود، باید چاره‌ای اندیشیده شود. یادگاری‌نویسی؛ از ناهنجاری تا هنجار اجتماعی عضو انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان اصفهان از یادگاری‌نویسی به عنوان یک رفتار ناهنجار اجتماعی یاد کرده و ادامه داده است: البته نباید فراموش کرد که این رفتارهای ناهنجار در میان مردم بسیاری از نقاط دنیا با فرهنگ‌های گوناگون دیده می‌شود؛ اما نهادهای مردمی و دولتی و رسانه‌ها نقش مهمی در کاهش این ناهنجاری‌ها و تبدیل آن به هنجار اجتماعی بازی می‌کنند. طبیعی است که آموزش مستقیم یا غیر مستقیم به مردم برای درمان برخی از ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی، راهکاری است که باید در دستور کار سازمان‌های دوستدار میراث فرهنگی قرار گیرد؛ اما در کنار آموزش‌های همگانی، برای افرادی که به هر علتی از این آموزش‌ها دور مانده‌اند یا تأثیر نگرفته‌اند، باید راهکارهایی را جهت هدایت این تمایلات درونی در مسیر درست ارائه کرد. برپایی برنامه‌های همگانی همچون جشنواره‌های نقاشی روی دیوار، مسجمه‌سازی، سازه‌های شنی یا یخی، آن‌طور که در بسیاری از نقاط دنیا مرسوم است، در تخلیه‌ی این تمایلات درونی و هدایت آن‌ها به سوی یک فعالیت سازنده فردی یا گروهی می‌تواند سهم داشته باشد؛ اما شاید در کنار همه‌ی این راه‌ها بتوان از راهکارهای ساده‌تر و موثرتری هم استفاده کرد. یکی از روش‌های متداول در همه جای دنیا برای ثبت احساسات مردم پس از بازدید از چنین اماکنی، گذاشتن دفتر یادبود در موزه‌ها، نمایشگاه‌ها یا بناهای تاریخی است که افراد می‌توانند دیدگاه‌های خود را بر روی آن بنویسند و یادبودی از خود به جا گذارند، بدون این که آسیبی به محیط وارد سازند. سپنتا در ادامه‌ی گزارش خود فراگیر شدن رسانه‌های آزاد را یکی دیگر از راهکارها در این زمینه دانسته و افزوده است: با فراگیر شدن رسانه‌های آزاد، مردم آزادانه نظرات خود را در آن‌ها می‌توانند بازگو کنند و همچنین تشویق افراد به عضویت در شبکه‌های اجتماعی، حقیقی و مجازی و بیان دیدگاه‌ها و تخلیه‌ی هیجانات در میان افراد و گروه‌های هم‌مسلک در این شبکه‌ها می‌تواند موثر باشد. راهکار ساده‌ی دیگر، فراهم آوردن شرایطی است که افراد از هر گروه اجتماعی با هر سطح، سن و سواد بتوانند با استفاده از یک ماژیک ساده تمایلات درونی خود را بر روی یک تابلوی سفید تخلیه کنند... به سخن دیگر، افزون بر آموزش همگانی برای بالا بردن سطح فرهنگ جامعه، شاید اگر در بناهای تاریخی و موزه‌های کشور به جای یک دفتر یادبود که خیلی زود از نظرها دور می‌ماند و صفحات آن در برابر دید همگان قرار ندارد، یک تابلوی سفید بزرگ نصب شود تا افراد مختلف در صورت تمایل، نظرات و امضای خود را برای مدت‌ها پای آن بگذارند و کسی آن‌ها را پاک نکند، از میزان یادگاری‌نویسی بر پیکر آثار تاریخی به شکل چشم‌گیری کاسته شود. او در پایان گزارش خود اظهار امیدواری کرده است، پیشنهاد «نصب تابلوی سفید» در کنار میراث فرهنگی و طبیعی، مورد بحث و بررسی دوستداران فرهنگ و طبیعت ایران قرار گیرد تا در صورت توافق صاحب‌نظران، به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با یادگاری‌نویسی بر پیکره میراث ملی به کار رود. انتهای پیام کد خبر: 9004-10291