زبااله‌های پلاستیکی یکی از بزرگترین معضلاتی است که محیط زیست امروز جهان را تهدید می‌کند. سالانه میلیون‌ها تن زباله پلاستیکی وارد چرخه محیط زیست می‌شوند که قرار هم نیست تا قرن‌ها از آن خارج شوند. اما مشکل وقتی بیشتر می‌شود که به زباله‌های پلاستیکی رها شده در آب‌ها می‌رسیم. این زباله‌ها که به گفتهکارشناسان ۹۹ درصد آن ها ناپدید می‌شوند، خطرات مهلکی برای زیست‌بوم آبی دارند و گونه‌های جانوری متفاوتی را در معرض مرگ و انقراض قرار می‌دهند. در ایران اما وضع از سایر نقاط جهان بدتر است.
میزان پلاستیک‌های تولیدی در ایران بیش از ۱۷۷ هزار تن در سال اعلام شده است، به عبارت دیگر ۵۰۰ تن در هر روز! بالا بودن سرانه مصرف ظروف پلاستیکی در ایران باعث شده تا نام این کشور در بین ۱۰ کشور نخست پرمصرف ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی قرار بگیرد. در ایران حدود سی درصد از زباله‌های شهری را پلاستیک‌ها تشکیل می‌دهند، پلاستیک‌هایی که بسیاری از آنها سر از آب‌های آزاد درآورده و حیات را در محیط دریا و اقیانوس به مخاطره می‌اندازند.
«بویان اسلت» اما یک مخترع بیست ساله هلندی است که طرحی اعجاب‌آمیز برای تمیز کردن سطح اقیانوس‌ها از زباله‌های پلاستیکی ارائه کرده، همان زباله‌هایی که جذب محیط زیست نشده و آثار مخرب جبران‌ناپذیری را برای طبیعت و حیات وحش در پی دارند. آن‌گونه که بویان می‌گوید که اگر طرحش اجرایی شود سالانه میلیون‌ها تن زباله از سطح اقیانوس‌ها و آب‌های آزاد جمع‌آوری خواهد شد. ولی این طرح شگفت‌انگیز چیست؟
این مخترع جوان لوله پلاستیک شناور طویلی اختراع کرده است که روی آب شناور شده و با حرکت امواج پیش می‌رود. این لوله آن‌قدر دراز است که در طول حرکت تمام پلاستیک‌های موجود بر سر راه را جمع‌آوری کرده و با خود به جلو می‌برد. مدل طراحی آن هم به نحوی است که هیچ قطعه پلاستیکی شناور در آب نمی‌تواند از چنگ آن فرار کند و به دامش خواهد افتاد.
بویان قرار است اولین‌بار طرح خود را در آب‌های ژاپن به مرحله اجرایی برساند. زمان انجام این کار سال ۲۰۱۶ اعلام شده و تا آن زمان لوله‌ای به طول صد کیلومتر در آب‌های ژاپن رها می‌شود تا زباله‌ها را جمع کرده و به ساحل آورد. آن‌گونه که بویان پیش‌بینی می‌کند با اجرایی شدن این طرح ۴۲ درصد از زباله‌های بزرگ موجود در سطح آب، ظرف ۱۰ سال جمع آوری خواهند شد؛ این یعنی بیش از ۷۰ میلیون کیلوگرم زباله پلاستیکی. هم اکنون نیز تیم بویان توانسته است لوله‌ای به طول دو کیلومتر را در آب‌های ژاپن امتحان کند و آن‌گونه که انتظار می‌رفت عمل کرده است. با پایان یافتن این لوله صد کیلومتری تا سال آینده، شاهد بزرگترین سازه شناور در جهان خواهیم بود که بر خلاف سایر سازه‌های شناور در آب که عموما باعث آلودگی زیست بوم اطراف خود می‌شوند، کارکردی بسیار مفید برای محیط زیست و حیات ما بر روی کره زمین خواهد داشت.
نکته بسیار جالب دیگر درباره طرح بویان هزینه عملی کردن آن است. بنا به تخمین وی، هزینه ساختن این سازه شناور، حدود ۵ دلار امریکا برای هر کیلوگرم است، به عبارت دیگر در مقایسه با هزینه طرح‌های احتمالی دیگر برای پاک‌سازی آب‌های دنیا از زباله‌های پلاستیکی، این طرح تنها سه درصد هزینه آنها را در پی خواهد داشت و همین عامل احتمالا به زودی دلیل استقبال شدید کشورها از طرح بویان خواهد شد. و شاید ما هم بتوانیم امیدوار باشیم که روزی این طرح ارزان و اعجاب‌آمیز به آب‌های کشور ما نیز عزیمت کند ولی یادمان باشد که هر یک از ما نیز به سهم خود می‌توانیم در کاهش این خطر جدی محیط‌زیستی نقش ایفا کنیم.