شنایی با دکتر حسین اسایش

خلاصه : دکتر حسین آسایش در سال 1311 در شهر تبریز بدنیا آمد. پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی در سال 1336 در رشته تاریخ و جغرافیا و علوم تربیتی از دانشگاه تبریز را گذراند. وی به علت شاگرد اولی از بورسیه دولتی استفاده کرده و عازم فرانسه شد و تا مقطع دکتری رشته جغرافیا، گرایش روستاشناسی در دانشگاه سوربن تحصیل کرد. ایشان پس از مراجعت به ایران در دانشگاه تبریز با مرتبه استادیاری مشغول به فعالیت شد و تا سال 1364 در این دانشگاه بودند که به افتخار بازنشستگی نائل آمد. دکتر آسایش فعالیت علمی خود را در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ادامه داد و تاکنون با رتبه علمی دانشیاری انجام وظیفه می‌کند.
گروه : علوم انسانی
رشته : جغرافیا
گرایش : جغرافیای روستایی
والدین و انساب : پدر حسین آسایش، خیاط بود و امور خیاطی استاد محمدحسین شهریار را بر عهده داشت. پدر بزرگش به حرفه علافی مشغول بود که در زمان خود شغلی مهم بوده است. مادر ایشان نیز خانه‌دار بوده است.
خاطرات کودکی : حسین آسایش از دوران کودکی خود خاطرات زیادی بیاد دارد که از آن جمله‌اند:
تشکیل حکومت ملی دموکرات در آذربایجان به دست جعفر پیشه‌وری، قطع رابطه با حکومت مرکزی به مدت دو سال، چاپ اسکناسهایی به زبان ترکی، مکاتبات اداری به زبان آذری، تدریس در دانشگاهها و مدارس به زبان آذری (کتابهای موجود هم به زبان ترکی چاپ شده بودند)، تاسیس اولین دانشگاه در تبریز، انتصاب آقای بی‌ریا به سمت ریاست فرهنگ و ...
اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : حسین آسایش در خانواده ای از نظر شرایط مادی متوسطی بدنیا آمد. او به همراه خانواده (هفت خواهر و برادر) در خانه 250 متری در تبریز در کنار پدری خیاط زندگی می‌کرد.
تحصیلات رسمی و حرفه ای : حسین آسایش پس از طی دوره ابتدایی و متوسطه در تبریز، در رشته تاریخ و جغرافیا و علوم تربیتی در دانشگاه تبریز پذیرفته شد و در سال 1336 از همان دانشگاه فارغ التحصیل گردید. وی به علت شاگرد اولی از طرف دولت در سال 1339 به فرانسه عزیمت کرد و در دانشگاه سوربون پاریس به تحصیل پرداخت و دکترای جغرافیای انسانی با گرایش روستاشناسی را با درجه عالی از انستیتو جغرافیای دانشگاه سوربن پاریس دریافت کرد.
خاطرات و وقایع تحصیل : حسین آسایش از تحصیل در مدارس به زبان آذری خاطراتی به یاد دارد. وی از مدیر مدرسه خود چنین نقل می کند: مدیر مدرسه ما فرد خوبی بود که به گفته خودش چندین بار مدرسه اش را به خاطر اینکه سواد آموزی گناه است به آتش کشیده بودند و بعدها معلوم گردید که فرزندان آنها در انگلستان مشغول به تحصیل بودند.
فعالیتهای ضمن تحصیل : حسین آسایش در کنار تحصیل به آموزش حرفه خیاطی نزد پدر می پرداخت و همچنین در مقاطع ابتدایی و متوسطه به تدریس مشغول بود.
استادان و مربیان : حسین آسایش از دوران تحصیل خود اساتید و مربیانی داشته است که در زندگی علمی وی تاثیر بسزایی داشتند که از آنجمله می توان به چند تن اشاره کرد:
آقای میرزا عبدالله ساویز (مدیر مدرسه ابتدایی و متوسطه)، آقای دربندی (معلم کلاس سوم ابتدایی)، آقایان دکتر تاجبخش، دکتر صوفی املشی، دکتر ودیعی (اساتید دوره کارشناسی)، پروفسور ژرژ (استاد معروف دانشگاه سوربن دوره دکتری).
هم دوره ای ها و همکاران : مرحوم دکتر فرید، دکتر محمود پور، دکتر سید رحیم مشیری، دکتر عزت الله عزتی، دکتر پرویز کردوانی و ... از همکاران و هم‌دوره‌ای‌های حسین آسایش می‌باشند.
همسر و فرزندان : حسین آسایش متاهل است. وی دارای سه فرزند پسر است. فرزند ارشد در آمریکا بسر می برد و یک کمپانی در رابطه با هوا و فضا و ناسا دارد. دیگر فرزندانش شغل پدر را ادامه نداده و وارد بازار کار شدند و هم اکنون از تاجران بنام بازار می‌باشند.
وقایع میانسالی : دکتر حسین آسایش پس از بازنشستگی به تهران منتقل شد و دوره دکتری رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی را در دانشگاه‌ آزاد اسلامی تاسیس کرد.
مشاغل و سمتهای مورد تصدی : حسین آسایش پس از اخذ مدرک دکترای جغرافیای انسانی با گرایش روستاشناسی از پاریس، به ایران مراجعت کرد و در دانشگاه تبریز با مرتبه علمی استادیاری استخدام شد. وی تا سال 1364 (تا زمان بازنشستگی) در همان دانشگاه بود. ایشان پس از بازنشستگی به تهران منتقل و در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت علمی خود را مجدد شروع کرد و در دوره های کارشناسی ارشد و دکتری از سال 1370 به بعد (تاکنون) به تدریس پرداخت. ایشان در کنار تدریس و تحقیق، دارای سمت‌هایی بوده‌اند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عضو هیئت علمی و دانشیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی تهران (واحد علوم و تحقیقات)
- موسس و رئیس مرکز تحقیقات روستایی دانشگاه تبریز (این موسسه دومین موسسه بعد از موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران بود)
- موسس و رئیس دفتر طرح و برنامه ریزی دانشگاه تبریز
- مدیر کل اداره کل بودجه و تشکیلات دانشگاه تبریز
- مدیر کل اداره کل خدمات دانشگاه تبریز
- مشاور وزارت جهاد کشاورزی در سازمان امور اراضی در تهیه برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
- عضو کمیته شورای برنامه ریزی آموزش عالی در برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران
- عضو انجمن جغرافیایی فرانسه
مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : حسین آسایش دوره دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی را در دانشگاه آزاد اسلامی تهران راه اندازی کرده است. وی همچنین موسس مرکز تحقیقات روستایی دانشگاه تبریز (این موسسه دومین موسسه بعد از موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران بود) و دفتر طرح و برنامه ریزی دانشگاه تبریز می‌باشد.
شاگردان : حسین آسایش درباره شاگردان خود چنین می گوید: شاگردانم که در موقعیت بسیار مهم و کلیدی مشغول به فعالیت هستند، خیلی زیاد است، از جمله چند نفر وکلیل مجلس شورای اسلامی، دو نفر در سازمان ملل در کمیته بحران جمعیت و دهها استاد و روسای دانشگاهها. دکتر قالیباف و سرلشکر مصطفوی هم از دانش آموختگان دکتر آسایش می‌باشند.
آرا و گرایشهای خاص : حسین آسایش در زمینه های پیرامون مسائل روستا در ایران و جهان به تحقیق و مطالعه می پردازد.
جوائز و نشانها : - اخذ مدال درجه اول فرهنگ به مناسبت شاگرد اولی در مقطع کارشناسی در سال 1337
- دریافت لوح تقدیر سپاس از دست آیت الله هاشمی رفسنجانی به عنوان استاد برگزیده جغرافیا و برنامه ریزی توسعه روستایی در ایران
- اخذ لوح تقدیر از دومین همایش ملی توسعه روستایی ایران در سال 1386
- و چندین لوح تقدیر دیگر و از دیگر سران عالی رتبه کشور
چگونگی عرضه آثار : - انتشار 17 جلد کتاب دانشگاه مربوط به مسائل و مشکلات و برنامه ریزی روستایی توسط دانشگاههای کشور
- مدیریت و اجرای 11 طرح تحقیقاتی روستایی منطقه ای و ناحیه ای در ایران
- مدیریت و اجرای 3 طرح بین المللی مربوط به مسائل روستایی ایران
- انتشار 20 مقاله در نشریات مختلف داخلی و خارجی مربوط به مسائل روستایی

---

آثار :
    1  اصول و روشهای برنامه ریزی روستایی (رشته جغرافیا)
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش ناشر: دانشگاه پیام نور - 11 آذر، 1374
2  اصول و روشهای برنامه ریزی ناحیه ای (رشته جغرافیا)
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش ناشر: دانشگاه پیام نور - 28 شهریور، 1375
3  اقتصاد روستایی (رشته جغرافیا)
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش ناشر: دانشگاه پیام نور - 18 بهمن، 1374
4  برنامه ریزی روستایی در ایران
      ویژگی اثر : تالیف، انتشارات دانشگاه پیام نور 1375
5  برنامه ریزی روستایی در ایران، رشته جغرافیا
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش ناشر: دانشگاه پیام نور - 1383
6  جغرافیای اقتصادی ایران 2، صنعت، حمل و نقل، انرژی، رشته جغرافیا
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش ناشر: دانشگاه پیام نور - 1383
7  جغرافیایی صنعتی ایران(بخش صنایع سنگین و نیمه سنگین)
      ویژگی اثر : تالیف،انتشارات دانشگاه تبریز، شماره 173-1354
8  جمعیت و مسائل روستایی آذربایجان شرقی
      ویژگی اثر : تالیف، موسسه تحقیقات اجتماعی و علوم انسانی دانشگاه تبریز 1347
9  راهنمای تحقیق روستاهای ایران
      ویژگی اثر : تالیف، موسسه تحقیقات اجتماعی و علوم انسانی دانشگاه تبریز 1345
10  روش شناسی و تکنیک های تحقیق علمی در علوم انسانی با تاکید بر جغرافیا
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش، سیدرحیم مشیری ناشر: قومس - 16 فروردین، 1381
11  روشهای برنامه ریزی ناحیه ای (مدلها و روشها و فنون)
      ویژگی اثر : تالیف، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری 1383
12  کارگاه برنامه ریزی روستایی، رشته جغرافیا
      ویژگی اثر : پدیدآورنده: حسین آسایش ناشر: دانشگاه پیام نور - 1373
13  مقدمه ای بر اقتصاد روستایی ایران
      ویژگی اثر : دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه سال 1385

---

منابع :
    1http://www.adinebook.com2http://www.usrbpr.com/Site/Rep/aghili01.htm3تکمیل پرسشنامه فرهیختگان توسط دکتر حسین آسایش بنا به درخواست بنیاد ایران شناسی، زمستان 1386

اعضای هیئت علمی و کارشناسان موسسه جغرافیا

.   دکتر  کرامت  الله  زیاری،    متخصص  در  برنامه ریزی شهری و منطقه ای،    جغرافیا،    چاپ 11 کتاب،    150 مقاله،    تهیه طرح توسعه و عمران و پژوهش 2.   دکتر احمد پوراحمد، متخصص در برنامه ریزی شهری و منطقه ای 3.   دکتر مهدی قرخلو، متخصص در برنامه ریزی شهری و منطقه ای 4.   دکتر حسین حاتمی نژاد، متخصص در برنامه ریزی شهری و منطقه ای 5.   دکتر فرانک سیف الدینی، متخصص در شهرسازی 6.   دکتر سیدحسن مطیعی لنگرودی، متخصص در برنامه ریزی روستایی و جغرافیا 7.   دکتر حسنعلی فرجی سبکبار، متخصص در Gis و برنامه ریزی روستایی 8.   دکتر محمدرضا رضوانی، متخصص در برنامه ریزی روستایی و جغرافیا 9.   دکتر مجبتی یمانی، متخصص در ژئومورفولوژی و جغرافیا 10.  دکتر سیدعلی بدری، متخصص در برنامه ریزی روستایی و جغرافیا 11.  دکتر محمد سلمانی، متخصص در برنامه ریزی روستایی و جغرافیا و محیط زیست 12.  دکتر فضیله خانی، متخصص در برنامه ریزی روستایی و جغرافیا 13.  دکتر مرجان بدیعی، متخصص در جغرافیای سیاسی 14.  دکتر رسول افضلی، متخصص در علوم سیاسی 15.  دکتر قاسم عزیزی، متخصص در اقلیم 16.  دکتر مجبتی یمانی، متخصص در ژئومورفولوژی 17.  دکتر ابراهیم مقیمی، متخصص در ژئومورفولوژی 18.  دکتر حسین محمدی، متخصص در اقلیم 19.  دکتر فرامرز خوش اخلاق، متخصص در اقلیم 20.  دکتر زهرا پیشگاهی فرد، متخصص در جغرافیای سیاسی 21.  دکتر سید کاظم علوی پناه، متخصص در سنجش از دور و GIS 22.  تعداد یکصد دانشجوی کارشناسی ارشد در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، و برنامه ریزی روستایی، توریسم و گردشگری 23.  تعداد 50 دانشجوی دکتری در برنامه ریزی شهری و روستایی و اقلیم و ژئومورفولوژی 24.  دکتر علی مدرس متخصص در شهرسازی از دانشگاه کالیفرنیای امریکا 25.  دکتر علی عسگری، متخصص در شهرسازی و محیط زیست شهری از دانشگاه یورک کانادا 26.  دکتر وحید محمودی، متخصص در اقتصاد از دانشگاه تهرن 27.  دکتر سعید گیوه چی، متخصص در برنامه ریزی شهری و محیط زیست 28.  دکتر محمد میره، متخصص در جغرفیا و برنامه ریزی شهری       29.   بامشاد یغمایی،کارشناس ارشد و متخصص در GIS و سنجش از دور       30.   لاله سامع سیاهکلرودی، کارشناس ارشد و متخصص در پژوهشهای اجتماعی

دکتر پرویز کردوانی

پرویز کردوانی متولد 1310 در روستای مندولک گرمسار است.

پدرش حسینعلی بلوکباشی از ملاک منطقه بود. پرویز کوچک تحصیلات ابتدایی را در دبستان داراب ریکان و دوره متوسطه را به قول قدیمی‌ها تا کلاس 9 در دبیرستان آفتاب گرمسار می‌گذراند. اما دست روزگار او را به تهران می‌کشاند و دیپلمش را از دبیرستان رازی که آن ایام به مدرسه فرانسوی‌ها مشهور بود می‌گیرد. کردوانی پس از پایان تحصیلات متوسطه برای ادامه تحصیل به آلمان می‌رود و مراتب تحصیلی‌اش را تا اخذ درجه دکترای رشته عمران کویر طی می‌کند. او برای انجام پروژه پایان تحصیلی‌اش یک تن از خاک‌های کویری ایران را به آلمان می‌برد و با کسب رتبه اول در میان تمامی دانشجویان این رشته سال 1966 دکترایش را دریافت می‌کند و مورد تشویق مقاماتی در آلمان و ایران نیز قرار می‌گیرد. پس از بازگشت به ایران به عنوان اولین عضو هیأت علمی دانشکده جدیدالتاسیس کشاورزی ارومیه استخدام می‌شود و پس از 2 سال تدریس در این دانشکده در سال 1347 به گروه آموزشی جغرافیای دانشگاه تهران انتقال می‌یابد. در همین سال‌هاست که او مطالعه میدانی خود روی مناطق کویری ایران را با جدیت فراوان دنبال می‌کند و اکتشافات منحصر به فردی در ارتباط با جغرافیای طبیعی بیابان لوت ایران دست می‌یابد. از آن جمله است اصرار به مدعای گرم‌ترین نقطه کره زمین در بیابان لوت ایران و اثبات آن. البته او در این تحقیقات میدانی تنها نبوده و دکتر ستونی که در آن زمان رئیس مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران بود و بانی بازگشت کردوانی از ارومیه نیز هم او بوده است، کردوانی را در تحقیقات میدانی بیابان لوت همراهی می‌کند. همراه این 2 نفر هیاتی از دانشگاه پاریس نیز در بیابان لوت تحقیق می‌کردند و موفق به اثبات این فرضیه شدند که کویر لوت از هر نقطه دیگر کره زمین گرم‌تر است. او می‌گوید: «البته استراتیل زاور که یکی از جغرافیدانان مشهور بود قبل از ما در مورد لوت تحقیقاتی انجام داده بود ولی اینجا را به عنوان گرمترین نقطه زمین معرفی نکرده بود و آنچه که وی گزارش کرده بود با آنچه که ما ثابت کردیم از نظر گرمای این منطقه تفاوت فاحشی داشت. تا آن زمان تصور می‌شد گرمترین نقطه زمین دره مرگ آمریکا یا رب الخالی عربستان است که بعد معلوم شد کویر لوت است. در بعضی از نواحی آن که ما پژوهش کردیم حتی آثار حیات هم وجود نداشت. حتی یک باکتری هم وجود نداشت که البته این را ثابت کردیم. بنابراین می‌توان گفت کویر لوت، کره ماه زمین است!»پرویز کردوانی معتقد است باید از منابع انرژی به منزله میراث طبیعی ایران حفاظت کرد: «میراث طبیعی به جای مانده در ایران به لحاظ انرژی‌های تجدید شونده، شامل نور خورشید، باد و خاک بسیار غنی است. وجود بیابان لوت و انرژی گرمایی نهفته در آن، مزیت بزرگی برای ایران محسوب می‌شود.زمانی که در سال 1354 پروفسور «پرتر»، شیمیدان انگلیسی به ایران سفر کرد، در مورد منبع عظیم انرژی بیابان و کویر گفت، نور خورشید در هر متر مربع از کویر و بیابان ایران می‌تواند لامپی معادل 250 ولت را روشن کند.
 

تحصیلات ابتدایی و متوسطه در گرمسار.
 

اخذ دیپلم متوسطه از مدرسه فرانسوی‌ها در تهران.
 

عزیمت به آلمان و ادامه تحصیل در رشته عمران کویر.
 

احراز رتبه اول دوره دکترا 1345.
 

بازگشت به ایران و استخدام در دانشکده کشاورزی ارومیه (رضائیه) 1345.

انتقال به گروه آموزشی جغرافیا در دانشگاه تهران و آغاز تدریس در تهران 1348.
مدیرکل دفتر مطالعات آموزشی دانشگاه تهران 48 تا 54.

بنیانگذار و رئیس مرکز تحقیقات مناطق کویری و بیابانی ایران 54 تا 58.

راهنمایی بیش از 150 پایان‌نامه فوق‌لیسانس و 7 رساله دکترا.

مطالعات میدانی در مناطق کویری و بیابانی ایران.

استاد نمونه دانشگاه تهران در 2 سال 78 و 80.

برنده جایزه «مهرگان علم» به‌خاطر تالیف بهترین کتاب سال در زمینه محیط‌زیست.

عضویت در بنیاد مطالعات آسیایی، شبکه آب خاورمیانه، عضو هیات امنای صلح سبز، رئیس کمیته بیابان‌زدایی انجمن متخصصان محیط‌زیست ایران.

تالیف بیش از 20 جلد کتاب و ده‌ها مقاله علمی به زبان‌های فارسی، انگلیسی و آلمانی و سخنرانی‌های متعدد در مجامع علمی داخلی و خارجی.

خاطرات کویر

وقتی از پرویز کردوانی می‌خواهم تا بدترین خاطراتش را از کویر بگوید او با خنده پاسخ می‌دهد که « من هرگز از کویر خاطره تلخ ندارم.

تلخ‌ترین اتفاقاتی که در کویر برایم افتاده حالا دیگر جزو شیرین‌ترین خاطراتم هستند. با این همه اگر قرار باشد تأثیر‌گذارترین آنها را بگویم مربوط می‌شود به کویر گردی من در کویری در روسیه. من به اتفاق شاگردانم برای تحقیق از کویر روسیه به وسط کویر رفتیم و در حالی که سوار اتوبوس بودیم به سرم زد که بدون طی کرد راه اصلی از وسط بیابان خودمان را به شمال دریای خزر برسانیم. همین‌طور که با اتوبوس می‌رفتیم رفته‌رفته متوجه شدم که راه را گم کرده‌ام. دانشجویان با دیدن سکوت من ترسیدند. ما بی‌هدف و سرگردان در بیابان می‌رفتیم و آن ساعات جزو ترسناک‌ترین ساعات عمر من بود اما خوشبختانه در میانه راه به یک مرد چچنی برخورد کردیم که گله‌اش را گم کرده بود. وقتی از او پرسیدم تو اینجا چه می‌کنی گفت گله‌ام را گم کردم. خلاصه با هزار بدبختی خودمان را به ده آنها رساندیم. یکبار هم وقتی درباره بیابان‌های مرکزی ایران کار می‌کردم در کویر لوط به اتفاق گروه تحقیقاتی مان گم شدیم. خیلی ترسیده بودیم. تا چند شبانه روز نمی‌دانستیم کجاییم و چه می‌کنیم اما بالاخره کویری بودن من به دادم رسید و من که در تمام طول آن چند روز همراهانم را دلداری می‌دادم که نگران نباشید می‌رسیم بالاخره خیلی شانسی توانستم راه اصلی را پیدا کنم.
از دغدغه‌های پرویز کردوانی یکی هم آب تهران و کرج است. او می‌گوید:
« طی سال‌های42-41 در کرج آب در 4 متری زمین بود ولی الان در بعضی نقاط تا 100 متر پایین رفته است. الان بیشتر باغات کرج و شهریار از آب چاه تغذیه می‌شود نه آب‌های سطحی در نتیجه نیمی از باغات هم که این امکان برایشان وجود نداشته خشک شدند». از جمله دیدگاه‌های همیشگی پرویز کردوانی می‌توان از «ضرورت احیای فناوری‌های سنتی کشاورزی و مدیریت منابع آب در ایران» نام برد. او حفظ، احیا و گسترش فناوری قنات را ضروری می‌داند. طوری که این نظر او به عنوان راهی برای توسعه مناطق خشک جهان و کاهش اثرات خشکسالی در مناطقی همچون صحرا و شرق آفریقا در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه سازمان ملل قرار گرفته است.

دکتر بهلول علیجانی

 دکتر بهلول علیجانی در سال 1325 در تبریز متولد شد. تحصیلاتش را در رشته جغرافیا آغاز کرد از آنجایی که او دانشجوی مستعدی بود برای ادامه تحصیل به آمریکا عزیمت کرد و موفق شد دورۀ فوق لیسانس رشته جغرافیای طبیعی و دورۀ دکترا رشته آب و هواشناسی سینوپتیک را در دانشگاه ایالتی میشیگان به پایان برساند او در سال 1360 به ایران بازگشت و همزمان با بازگشائی دانشگاه ها، در دانشسرای عالی یزد مشغول تدریس شد. کتاب"مبانی آب و هواشناسی" تالیف بهلول علیجانی ، در دوره یازدهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد.
گروه : علوم انسانی
رشته : جغرافیا
گرایش : رشته آب و هواشناسی سینوپتیک
تحصیلات رسمی و حرفه ای : بهلول علیجانی در مهر سال 1348 در رشتۀ جغرافیای طبیعی دانشسرای عالی تهران پذیرفته شد و در سال 1352 مدرک لیسانس جغرافیا را دریافت کرد. پس از دو سال تدریس در دبیرستان های فیروزکوه، در سال 1354 در امتحان اعزام دانشسرای عالی تهران قبول شد و در خرداد 1355 جهت ادامۀ تحصیل در دانشگاه ایالتی میشیگان به آمریکا رهسپار شد. دورۀ فوق لیسانس را در جغرافیای طبیعی و دورۀ دکترا را در آب و هواشناسی سینوپتیک به پایان رسانید و در سال 1360 به ایران بازگشت.
مشاغل و سمتهای مورد تصدی : بهلول علیجانی پس از اخذ مدرک دکتری آب و هواشناسی سینوپتیک،از آمریکا در سال 1360 به ایران بازگشت. همزمان با بازگشائی دانشگاه ها، در دانشسرای عالی یزد مشغول تدریس شد. مشاغل ایشان در طی این مدت، عبارت بوده است از: تدریس در دانشگاه یزد، معاونت دانشسرای عالی یزد، مدیریت گروه جغرافیا در دانشگاه یزد، تدریس در دانشگاه تربیت مدرس، تدریس در دانشگاه تربیت معلم، معاونت پژوهشی دانشکدۀ ادبیات، عضویت در هیئت تحریریه مجله و فصلنامۀ تحقیقات جغرافیائی آستان قدس رضوی و مجلۀ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تربیت معلم، دبیر اجرائی اولین سمینار بررسی مسائل آموزش جغرافیا در ایران (سال 1372)؛ عضویت در کمیتۀ جغرافیای سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، عضویت در کمیتۀ برنامه ریزی جغرافیای شورای عالی برنامه ریزی وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
جوائز و نشانها : کتاب"مبانی آب و هواشناسی" تالیف بهلول علیجانی ، در دوره یازدهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد.
چگونگی عرضه آثار : ایشان علاوه بر این تألیفات و اجرای چندین طرح تحقیقاتی _ همچون طرح تحقیقی مطالعه اقلیم نوار مرزی با گروه جغرافیای دانشگاه امام حسین و طرح پژوهشی نقش ارتفاعات البرز در توزیع بارندگی _ مقالاتی نیز نوشته و انتشار داده اند که به قرار ذیل است:(بیش از 10 مورد) - علیجانی، ب، 1371، عوامل سینوپتیک، بارش های ایران، مجله دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم تهران. - علیجانی، ب، 1366، رابطۀ پراکندگی مسیرهای سیکلونی خاورمیانه با سیستمهای هوایی سطح بالا، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی شمارۀ 4. - علیجانی، ب، 1367، آب و هوا و برنامه ریزی فعالیتهای نظامی، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی شمارۀ 10. - علیجانی، ب، 1369، چگونگی تشکیل فرابار سیبری و اثر آن بر اقلیم شرق ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیائی، شمارۀ 17. دکتر علیجانی بیش از 7 مقاله را در سمینارهای داخلی و خارجی ارائه کرده است. وی همچنین دارای دو طرح تحقیقاتی می باشد.

--------------------------------------------------------------------------------
آثار :
    1  آب و هوای کر? زمین
      ویژگی اثر : جلد دوم، منطق? برون حاره (ترجمه)؛ سمت (زیرچاپ).
2  اصول عکس های هوائی
      ویژگی اثر : (تألیف)؛ انتشارات دانشگاه پیام نور
3  درآمدی بر روش ها و فنون میدانی جغرافیا
      ویژگی اثر : (ترجمه)؛ انتشارات وزارت کشاورزی.
4  مبانی آب و هواشناسی
      ویژگی اثر : تالیف،این کتاب در دوره یازدهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی و برگزیده شده است.
 

دکتر یدااله فرید

دکتر یدالله فرید در سال 1308 شمسی در شهر تبریز به دنیا آمد.ایشان تحصیلات عالی (دورة دکترا) رادر دانشکدة ادبیات علوم انسانی دانشگاه سربن پاریس از اول سال تحصیلی 1958 آغاز کرد و به مدت سه سال زیر نظر پرفسور پیرژرژ، استاد دانشمند ومعتبر فرانسه، به تحقیق پرداخت و پس از انجام امتحان مقدماتی، در 16 آوریل 1961 از رسالة خود دفاع کرد و با درجة ممتاز، مدرک دکترای جغرافیایی انسانی با گرایش شهری را دریافت کرد.ایشان عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز بودند که در سال 1358 به افتخار بازنشستگی نائل آمد. بعد از بازگشایی دانشگا‌ه‌ها و لزوم ایجاد دوره‌های تکمیلی و کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه‌های کشور دوباره به کار دعوت شد و در تاریخ 1/8/69 برای بار دوم همکاری خود را بر گروه جغرافیای دانشگاه تبریز ادامه داد. وی از تاریخ 1/1/78 تاکنون عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد اهر) درآمد و در یکی از محروم‌ترین نقاط آذربایجان مشغول تدریس و تحقیق است. کتاب "شناخت شناسی و مبانی جغرافیای انسانی" تالیف یدالله فرید، در دوره بیستم انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ،به عنوان کتاب سال برگزیده شد.گروه : علوم انسانیرشته : جغرافیاگرایش : جغرافیای انسانی با گرایش شهریتحصیلات رسمی و حرفه ای : یدالله فرید تحصیلات ابتدایی، دبیرستانی و دانشسرای مقدماتی را در زادگاه خود به پایان برد و در سال 1326 به اخذ دیپلم ششم ادبی نائل شد. ضمن خدمت، در آموزش و پرورش در سال 1326 در رشتة تاریخ وجغرافیا و علوم تربیتی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز ثبت نام کرد و بعد از سه سال تحصیل دانشگاهی، در سال 1329 موفق به اخذ لیسانس تاریخ و جغرافیا و علوم تربیتی شد و در رشتة علوم تربیتی رتبة اول آن سال بود. تحصیلات عالی (دورة دکترا) در دانشکدة ادبیات علوم انسانی دانشگاه سربن پاریس از اول سال تحصیلی 1958 آغاز شد و به مدت سه سال زیر نظر پرفسور پیرژرژ، استاد دانشمند ومعتبر فرانسه، به تحقیق پرداخت و پس از انجام امتحان مقدماتی، در 16 آوریل 1961 از رسالة خود دفاع کرد و با درجة ممتاز، مدرک دکترای جغرافیایی انسانی با گرایش شهری را دریافت کرد.فعالیتهای ضمن تحصیل : دکتر فرید در جریان تحصیل، به منظور ژرفا بخشیدن به تحقیقات خود، به مدت یک سال در انستیتوی ملی آمار و مطالعات اقتصادی فرانسه دربارۀ مسایل جمعیتی به تحقیق پرداخت و در تاریخ 27ژوئن 1960 موفق به اخذ گواهی از آن انستیتو شد.استادان و مربیان : پرفسور پیرژرژ، استاد دانشمند ومعتبر فرانسه ،استاد دوره دکتری ،دکتر فرید بوده است.مشاغل و سمتهای مورد تصدی : یدالله فرید بعد از پایان تحصیلات در مردادماه سال 1340 به ایران مراجعت کرد.در سال 1343 بعد از انجام امتحان استادیاری در دانشگاه تهران و پذیرش در آن به طور رسمی به خدمت دانشگاه تبریز درآمد و تا سال 1358، علاوه بر تدریس در دانشکدة ادبیات و علوم انسانی و تدریس جمعیت شناسی برای دو ترم در برنامة بهداشت سال پنجم پزشکی در سمت‌های مدیریت گروه آموزشی جغرافیا، معاونت و ریاست دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی و مدیریت بخش شهرشناسی و جمعیت شناسی مؤسسة تحقیقات اجتماعی و علوم انسانی وابسته به دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز انجام وظیفه کرد و در سال 1358 بازنشسته شد. بعد از بازگشایی دانشگا‌ه‌ها و لزوم ایجاد دوره‌های تکمیلی و کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه‌های کشور دوباره به کار دعوت شد و در تاریخ 1/8/69 برای بار دوم همکاری خود را بر گروه جغرافیای دانشگاه تبریز ادامه داد. وی از تاریخ 1/1/78 تاکنون عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد اهر) درآمد و در یکی از محروم‌ترین نقاط آذربایجان مشغول تدریس و تحقیق است.سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : یدالله فرید ، علاوه بر تألیفات در زمینه رشته تخصصی خود ،چند طرح تحقیقاتی دربارة مسائل جمعیتی و تنظیم خانواده، و افزون بر بیست مقاله در زمینه‌های جمعیت و رشد جغرافیایی دارد که حکایت از فعالیت و پشتکار بسیار او دارد.جوائز و نشانها : کتاب "شناخت شناسی و مبانی جغرافیای انسانی" تالیف یدالله فرید، در دوره بیستم انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ،به عنوان کتاب سال برگزیده شد.آثار :  1 بریتانیا و بازار مشترک از دیدگاه جغرافیایی ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات چهر، 1348)2 جغرافیا و شهرشناسی ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات دانشگاه تبریز، 1368)؛ (کتاب‌ تشویقی کتاب سال 1369)3 جغرافیای تغذیه ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات مؤسسة تحقیقات علوم اجتماعی وانسانی وابسته به دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، 13514 جغرافیای جمعیت ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات مؤسسة تحقیقات علوم اجتماعی انسانی وابسته به دانشکدة ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه تبریز، 1346؛ چاپ چهارم، با تجدید نظر کلی در سال 1381)؛5 سه جلد تاریخ اتّحاد برای دور? اول دبیرستان‌ها ویژگی اثر : با همکاری مؤلفان (تألیف/ ناشر: کتابفروشی حقیقت، سال‌های 1336ـ 1338)6 سه جلد جغرافیای اتّحاد برای دورة اول دبیرستان‌ها ویژگی اثر : با همکاری مؤلفان دیگر (تألیف/ناشر: کتابفروشی حقیقت، 1337)7 سه جلد علوم اجتماعی اتحاد برای دورة اول دبیرستان‌ها ویژگی اثر : با همکاری مؤلفان دیگر (تألیف/ ناشر: کتابفروشی حقیقت، 1336 ـ1338 )8 سیر اندیشه در قلمرو جغرافیای انسانی ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات موسسة تحقیقات علوم اجتماعی و انسانی وابسته به دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز؛ چاپ اول: 1357، چاپ پنجم: 1380)؛9 شناخت شناسی و مبانی جغرافیای انسانی ویژگی اثر : تالیف،این کتاب ، در دوره بیستم انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ،به عنوان کتاب سال معرفی و برگزیده شد. آشنایی با کتاب:شناخت¬شناسی و مبانی جغرافیای انسانی/ تألیف یدالله فرید. ـ اهر: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهر، 1379. هفت، 556 ص.: مصور، جدول، نمودار، نقشه. کتابنامه به صورت زیر نویس. اثر حاضر نخستین کتاب جامع و مفصّلی است که دربارة مبانی نظری جغرافیای انسانی به زبان فارسی تدوین شده است. مؤلف ارجمد که سالیان متمادی در این رشتة تخصصی مشغول تحقیق و تدریس و تألیف است، به منظور رفع کمبودِ منبع درس جغرافیای انسانی در دانشگاه‌ها، به تألیف این کتاب اهتمام ورزیده است. این کتاب در دو بخش و سیزده فصل تنظیم شده است. بخش اول، طی سه فصل، به تعاریف و مفاهیم و شناخت¬شناسی و شناخت شناسی جغرافیای انسانی و جغرافیای کورماتیک، به عنوان نوآوری دیگر شناخت شناسی و روش¬شناسی جغرافیای انسانی می‌پردازد. در فصل نخستین بخش دوم کتاب، تعاریف، مفاهیم و گرایش‌های نو در قلمرو جغرافیای انسانی مطرح شده است و از تحولات اندیشه‌های جغرافیای انسانی ثلثِ آخرِ قرنِ بیستم در کشورهای فرانسه زبان و سوئد، به عنوان پیشتاز نظریه‌های نوین سخن رفته و جغرافیای انسانی نسبت به علوم دیگر به عنوان دانش ترکیب فضایی و روابط همزیستی انسان‌ها مورد بحث قرار گرفته است. در فصول دوم تا پنجم به مبانی فیزیکی، اکولوژیکی، بیولوژیکی و اجتماعی جغرافیای انسانی پرداخته و در فصول ششم تا نهم، جغرافیای روستایی، جغرافیای شهری، جغرافیای اقتصادی و جغرافیای فرهنگی مورد بررسی واقع شده است و در فصل دهم این بخش، از ناحیه به عنوان مناسب‌ترین محدودة فضایی برای تحقیقات جغرافیایی بحث شده است. مؤلف ارجمند در تنظیم مطالب، از آرا و نظریات جغرافی‌دانان معتبر صاحب مکتب خارجی، به ویژه از کشورهای فرانسه زبان، به طور وسیع استفاده کرده و همچنین از افکار واندیشه‌ها و کارهای ارزشمند جغرافی‌دانان کشورمان نیز سود جسته است. استناد به منابع معتبر و دست اول، تحلیل مطالب جدید در حوزة جغرافیای انسانی، همبستگی و انسجام مطالب، تبیین مفاهیم و نظریه‌های دشوار به زبان ساده و رسا و مناسب با موضوع، از ویژگی‌های اثر حاضر است. 10 کاربرد جغرافیا در روش تحقیق شهر و روستا ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات دانشگاه تبریز؛ چاپ اول: 1371، چاپ سوم: 1380)11 مقدمه بر روش تحقیق شهرهای ایران ویژگی اثر : (تألیف/ انتشارات مؤسسه‌ تحقیقات علوم اجتماعی وانسانی وابسته به دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، 1349)