آثار هنری به جا مانده ساسانی

آثار هنری به جا مانده ساسانی:برای بزرگ تر شدن عکس ها بر روی آن کلیک کنید معماری آتشکده و کاخ : بر اساس معماری بومی و نواحی خشک مرکزی و شرقی اساس معماری:گنبد . ایوان. طاق نما. تالارهای وسیع بدون ستون- مصالح:آجر. سنگ. آهک چینه. پلان مستطیل-گنبد برپایه 4گوش- طاق زنی بر قوسهای ستبر- قلعه دختر:فیروزآباد.3 طبقه سنگهای عظیم الجثه کاخ اردشیر: تزیینات مهم.نقاشیهای انسانی –حیوانی-گیاهی باگچ –پلان گوشواره بیشاپور: یادگار فتح رم توسط شاپور. تزیینات متاثر از روم. تصاویر - آتشگاه- کاخ شاپور- معبد آناهیتا- تیسفون: درنزدیکی بغداد- طاق کسری بلند ترین طاق زمان- آتشکده های آذر گشنسب- آذر فرنبع وآذر برزین مهر. یک بنای چهار ضلعی - در چهار ضلع آن چهار درگاه تاقدار – گنبد بر روی فضای چهار ضلعی طاق کسری: ایوان خسرو موزاییکهای بیشاپور در کازرون نمای هوایی قلعه دختر فیروز آباد نقش برجسته ها: نقش برجسته های سرمشهد. طاق بستان. کنگاب. بیشاپور. عمده موضوعات شاه و دربار. شاه بزرگتر از اطرافیان .شکار. جنگ. زنان درباری. صورتهای نیم رخ. روایتگر. آرام و ساکن. شبیه سازی. تجسم البسه. طرح دقیق. قرینه سازی.شاه و اهورامزدا. میترا .آناهیتا. گرفتن حلقه شاهی. شناسه تاج.هاله سر تاج گیری خسروپرویز در طاق بستان تنگ قندیل فلزکاری: فلزکاری ساسانیان در اوج زیبایی و ظرافت تا سرزمینهای دیگر هم پیش میرود..سینی. ظروف . جام. ریخته گری بامفرغ ونقره. برجسته کاری با نقوش مطلا کاری گوژکاری. کنده کاری. مینا کاری. تمثال اهورامزدا. فرشتگان. شکار. جانوران و موجودات افسانه ای. پرندگان. شیر. عنقا. گیاهان جفتی. درخت زندگی. اژدها. اسب بالدار. طاووس. گل و بوته. دوایر. جام نقره‌ای ویل دورانت درباره نساجی آن عهد می گوید: ''صنعت نساجی ساسانیان از طرحهای نقاشی، مجسمه سازی، سفالسازی و سایر اشکال تزبینی بهره مند شد. پارچه های حریر، مطرز، دیبا و دمشقی، گستردنیها، روپوشهای صندلی، سایبانها، چادرها و فرشها با حوصله بسیار و مهارت بافته و آنگاه به گونه رنگهای زرد، آبی و سبز، رنگ آمیزی می شدند. ''هنر ساسانی با اشاعه شکلها و دواعی هنری خود در هندوستان، ترکستان و چین در مشرق، و سوریه، آسیای صغیر، قسطنطنیه، بالکان، مصر و اسپانیا در مغرب، دین خود را ادا کرد. شاید نفوذ آن به هنر یونان یاری کرد تا از ابرام در نمایش تصویرهای کلاسیک دست بردارد و به روش تزیینی بیزانتی گراید. به هنر مسیحیت لاتین کمک نمود تا از سقفهای چوبی به طارمها و گنبدهای آجری یا سنگی و دیوارهای دعامه ای عطف توجه کند. هنر ساختن دروازه ها و گنبدهای بزرگ که خاص معماری ساسانی بود به مسجدهای اسلامی و قصرها و معابد منتقل شد.''

11-01-25, 18:12           # 2 هنر ایران درعصر ساسانیان : 6702 دوره طولانی جهانداری ساسانیان (652-224 میلادی) که خود را وارث شیوه و منش جهانداری هخامنشیان می‌دانستند، از پادشاهی اردشیر اول شروع شد و با یزدگرد سوم پایان گرفت. مرزهای ایران در دوره ساسانی علاوه بر ایران کنونی، سرزمین‌های بین‌النهرین، ارمنستان، ایران، ماوراءالنهر و تا رود سند را در برمی‌گرفت. پایتخت ایران در این دوره، شهر تیسفون در نزدیکی بغداد (آن زمان نام روستایی کوچک در نزدیکی تیسفون بوده؛ که نامش به ظاهر، از یکی از نامهای بغ داد یا بخشوده خدا؛ و یا باغِ داد دوره ساسانی ریشه گرفته بوده)، در عراق امروزی بود. نام «ساسانیان» از «ساسان» گرفته شده، که اردشیر از نوادگان اوست و داریوش سوم هخامنشی (دارایِ دارایان) را از نیاکان او دانسته اند. پارس ساسانی، وارث تمدنهای قدیم دره دجله و فلات ایران، دوره‌ی تولد دوباره‌ی نبوغ و ذکاوت و ممیزات ایرانی است. دیده شد که شکلهایی دوباره زاده شدند که سه هزار سال از عمر آنها سپری شده بود: این شکلها بدون تردید هرگز نمرده بودند، ولی سلطه ی ساسانیان که برای پارس یک دوره ی احیاء و بازسازی بود به آنها نوید تازه‌ای داد. در هنر ساسانی وجه شاهانه و روایتگر غالب است. بدین سان که عمدتاً اختصاص یافته است به بازنمایی هیئت پادشاه در اعمال و احوال مختلف (چون پیروزی در جنگ و شکار، دیهیم‌گیری از ایزدان، جلوس شکوهمند بر تخت) اما کاربرد انواع نقش‌مایه‌های گیاهی و جانوری با معانی نمادین نیز در هنر ساسانی معمول بود. این موضوع‌ها و نقش‌مایه‌ها بارها با مقیاسی خیلی بزرگ بر روی صخره‌ها و اندازه کوچک‌تر بر روی دیوار کاخ، سطح ظرف سیمین، مهر سنگی و پارچه ابریشمین تصویر می‌شدند. تکرار این موارد تصویری بیش از هر چیز با مقاصد تبلیغ سیاسی و ترویج آیینی ارتباط داشت. تمدن ساسانی برجسته ترین جلوه شرق کهن است. فراگیر – نافذ- جهان شمول، فرهنگ پذیر و فرهنگ فرست وارث شیوه و منش هخامنشیان است. خط آنان پهلوی وساسانی، دین اصلی زرتشت و حاکمیت در دست مذهب و موبدان میباشد. ساسانیان دارای جامعه ای هستند طبقاتی- آمیزه های از فرهنگ گذشته و روز به دلیل وسعت امپراطوری. هنر ساسانی احیای هنر هخامنشیان است اما نه تقلید صرف، دارای قالبها و سنتهای ایرانی و اصول زیبایی شناسی ایرانی است. پیام آور قدرت جهانی، هنر درباری و در خدمت دربار است. روایتگر و تکرار تصاویر با مقاصد سیاسی و دینی – از هنرهای این دوره (شهرسازی – معماری – نقش برجسته – موزاییک – فلزکاری در اوج زیبایی – موسیقی – منسوجات و گچ کاری) را میتوتن نام برد. برای مطالعه بیشتر: تاریخ تمدن ایران ساسانی، استاد سعید نفیسی ای‍ران‌ در زم‍ان‌ س‍اس‍ان‍ی‍ان‌، آرت‍ورک‍ری‍س‍ت‍ن‌‌س‍ن ‌ ایران باستان، ح‍س‍ن‌ پ‍ی‍رن‍ی‍ا ای‍ران‌ از آغ‍از ت‍ا اس‍لام‌، روم‍ن‌ گ‍ی‍رش‍م‍ن‌ ب‍ی‍ش‍اپ‍ور، روم‍ن‌ گ‍ی‍رش‍م‍ن‌